Patlamadan korunma dokümanı (PKD) hazırlama

Patlamadan korunma dokümanı (PKD) hazırlama

Bu yazıda patlamadan korunma dokümanı veya kısa adıyla PKD ile ilgili bilgi, hazırlanma süreci ve nihayetinde PKD hazırlama hizmetimiz hakkında bilgiler bulabilirsiniz.  
İş güvenliği ile ilgili her konuda olduğu gibi patlamadan korunma dokümanı hazırlayan firmalar içinde de gerek Adana ve çevresinde, gerekse Türkiyede en üst sıralara yükselmek gibi bir hedefimiz var, bunu sayenizde yapabileceğimizin farkındayız. Arter iş güvenliği ekibinin uzman ekibi tarafından hazırlanacak PKD için teklif almak istiyorsanız bizimle dilediğiniz zaman iletişim kurabilirsiniz. 
Şimdi konuyla ilgili herkesin aklına takılabilecek aşağıdaki sorulara birlikte yanıt arayalım.
Patlamadan korunma dokümanı nedir?
Patlamadan korunma dokümanını kim hazırlar?
Patlamadan korunma dokümanını hangi işyerleri için zorunludur? 
Patlamadan korunma dokümanı ile ilgili yasal dayanakları şöyle sıralayabiliriz.

• 16/12/1999 tarihli ve 1999/92/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifine ( ATEX 137 )   paralel olarak çıkarılan çalışanların patlayıcı ortamların tehlikelerinden korunması hakkında çıkarılan, çalışanların patlayıcı ortamların tehlikelerinden korunması hakkında yönetmelik. 

• 20 Haziran 2012 tarihli ve 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu

6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanununun genel kapsamı ve özellikle 4.maddesi gereğince işverenler çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Kanunun ilgili maddesi gereğince mesleki risklerin önlenmesi, eğitim, ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapacağı belirtilmiştir. Diğer taraftan aynı kanunun 11.maddesi gereği işveren, çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak meydana gelebilecek acil durumları önceden değerlendirerek çalışanları ve çalışma çevresini etkilemesi mümkün ve muhtemel acil durumları belirler ve bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlayıcı tedbirleri alır. 
Patlamadan korunma dokümanı özelinde, 30 Nisan 2013 tarihli ve 28633 sayılı resmi gazete yayınlanan çalışanların patlayıcı ortamların tehlikelerinden korunması hakkında yönetmeliğin 5.maddesi şu şekildedir, İşveren, patlamaların önlenmesi ve bunlardan korunmayı sağlamak amacıyla, yapılan işlemlerin doğasına uygun olan teknik ve organizasyona yönelik önlemleri alır. Bu önlemler alınırken aşağıda belirtilen temel ilkelere ve verilen öncelik sırasına uyulur;

• Patlayıcı ortam oluşmasını önlemek

• Yapılan işlemlerin doğası gereği patlayıcı ortam oluşmasının önlenmesi mümkün değilse patlayıcı ortamın tutuşmasını önlemek,

• Çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlayacak şekilde patlamanın zararlı etkilerini azaltacak önlemleri almak.

Birinci fıkrada belirtilen önlemler, gerektiğinde patlamanın yayılmasını önleyecek tedbirlerle birlikte alınır. Alınan bu tedbirler düzenli aralıklarla ve işyerindeki önemli değişikliklerden sonra yeniden gözden geçirilir.
Diğer taraftan 29 Aralık 2012 tarihli ve 28512 sayılı resmi gazetede yayınlanan iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirmesi yönetmeliğinin 8.maddesinde tehlikelerin belirlenmesi bölümünde patlamadan korunma dokümanı bir madde olarak belirtilmiştir. Yine aynı yönetmelik ve aynı maddede işyerinde yanma, parlama veya patlama ihtimali olan maddelerin işlenmesi, kullanılması, taşınması, depolanması ya da imha edilmesinden kaynaklanabilecek tehlikelerin değerlendirilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Son olarak mevzuatın gerekliliklerine büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması hakkında yönetmelik kısa adıyla BEKRA diye anılan yönetmeliği de eklemek gerekir.
Toz patlaması ayrı bir uzmanlık konusu olup, mevcut malzemelerin kimyasal yapılarından başlayarak, proses boyunca oluşan yan ürünler ve üretim sonunda oluşan tüm ürün ve yardımcı malzemelerin toz patlaması bakımından değerlendirilmesi gerekir.
Peki patlamadan korunma dokümanını kim hazırlar? Patlamadan korunma dokümanı; risk değerlendirme metodolojilerine hakim, yangın, yanma, patlama, parlama konularında bilgi ve tecrübeli, patlamadan korunma eğitimi almış uzman, tecrübeli ve bilgili kişiler tarafından hazırlanmalıdır. 
Konusunda uzman ekibimizle aşağıdaki algoritmayı uygulayarak en etkin şekilde yönetmeliğe tamamen uyumlu işyerinize özel ve özgün bir patlamadan korunma dokümanı hazırlarız. 
Kullanılan standartlar TS EN 60079 ve bağlı standartlardır. TS EN 60079-10-1, Ts EN 60079-10-2, TS EN 60079-20 vs.  

• İşyeri ziyareti

• İş akışının, prosesin incelenmesi

• Kullanılan malzemelerin, ürün ve yan ürünlerin listelenmesi

• Her bir kimyasalın SDS ( GBF)  lerinin temini ve incelenmesi

• Patlama, parlama ve yanmaya neden olabilecek mevcut tehlikelerin tespiti

• Tutuşma kaynaklarının tespiti ve incelenmesi

• Tehlikelerden kaynaklanacak risklerin ve etkilerinin hesaplanması

• Durum değerlendirmesi

• Alınması gereken önlemlerin belirlenmesi 

• Tavsiyelerin belirlenmesi mesela mevcut risk değerlendirmelerine ve acil durum planına dahil edilmesi bunlardan bazıları olabilir. 

• Raporun hazırlanması ve ilgililere sunulması.
• Eğitim
• Risk değerlendirmesi tavsiyeleri
• Acil durum planı tavsiyeleri